Văn Thánh Miếu Vĩnh Long

655

Franc Le 2023

Văn Thánh Miếu Vĩnh Long cùng với Văn Thánh miếu Biên Hòa (Đồng Nai), Văn Thánh miếu Gia Định, là ba Văn Thánh miếu của vùng đất Nam Bộ có từ thế kỷ XIX được xây dựng nhằm đề cao Nho giáo.

Văn Thánh miếu Vĩnh Long tọa lạc trên một sở đất rộng, cặp bên bờ sông Long Hồ nay thuộc phường 4, thành phố Vĩnh Long.

Người chủ xướng xây dựng công trình này là Kinh lược sứ Nam Kỳ Phan Thanh Giản và Đốc học Nguyễn Thông.

Căn cứ văn bia do Phan Thanh Giản soạn, thì:

Năm Kỷ MùiTự Đức thứ 12 (1859), Gia ĐịnhBiên HòaĐịnh Tường nối nhau thất thủ, sĩ phu ba tỉnh tỵ địa qua bản tỉnh (ý nói Vĩnh Long) và các hạt An GiangHà Tiên. Lúc bấy giờ binh mã bận rộn, sĩ tử mang bút tòng quân, việc học bỏ bê. Năm Tự Đức thứ 15 (1862), đốc học Nguyễn Thông họp các thân hào nhân sĩ bàn việc ấy, chọn đất ở địa phận thôn Long Hồ, cách tỉnh thành hơn 2 dặm về hướng Đông Nam, phía trước sông dài, phía sau là gò cao, hai bên vườn tược…Tháng 11 năm Tự Đức thứ 17 (Giáp Tý [1864]) khởi công, tháng 9 năm nay hoàn thành (năm Bính Dần, 1866).

Tuy trên danh nghĩa là đề cao Nho giáo, nhưng thực chất đây là một tụ điểm hoạt động văn hóa đề cao các bậc tiền hiền. Thế nhưng chỉ có mấy tháng sau, quân Pháp lại đem chiến thuyền uy hiếp và chiếm thành Vĩnh Long lần thứ hai, Phan Thanh Giản tuẫn tiết, Nguyễn Thông tỵ địa ra Bình Thuận, Pháp lấy cớ thiếu gỗ xây dựng dinh tham biện (dinh tỉnh trưởng) có ý định phá bỏ Văn Thánh miếu. Lúc đó ông Bá hộ Trương Ngọc Lang (tức Bá hộ Nọn-người Minh Hương) được đồng bào đề cử đứng ra ngăn cản. Nhờ vậy công trình văn hóa này mới tồn tại đến hôm nay.

https://vi.wikipedia.org/Văn_Thánh_Miếu_Vĩnh_Long

Văn Thánh miếu Vĩnh Long tọa lạc trên một sở đất rộng, cặp bên bờ sông Long Hồ thuộc làng Long Hồ, Tỉnh Long An, huyện Vĩnh Bình (nay thuộc phường 4, thành phố Vĩnh Long).

Hướng đi về TP. Vĩnh Long.

Hướng đi về Trà Vinh.

Sông Long Hồ.

Sông Long Hồ.

Cổng tam quan xây theo lối cổ lâu có 3 tầng mái.

Đường thần đạo dẫn đến điện Đại Thành.

Điện Đại Thành trong khuôn viên miếu.

Giữa thần đạo là 3 tấm bia đá.

Tấm bia số 1 với trước tác của Phan Thanh Giản trước khi tuẫn tiết (1866), dựng năm 1911.

Điện Đại Thành trong Văn Thánh Miếu Vĩnh Long

Hai bên chính điện có 2 gian nhà (Tả vu và Hữu vu) thờ Thất thập nhị hiền.

Hai bên chính điện có 2 gian nhà (Tả vu và Hữu vu) thờ Thất thập nhị hiền.

Bên trong Văn Miếu.

Chính điện thờ Khổng Tử, hai bên (Tả ban, Hữu ban) thờ Tứ phối, Thập triết.