Cảm động lặng lẽ canh thức trong đêm bên cạnh thi hài Đức Phanxicô

By phanxicovn – 25/04/2025

Cảm động lặng lẽ canh thức trong đêm bên cạnh thi hài Đức Phanxicô

la-croix.com, Mikael Corre, 2025-04-24

Quan tài của Đức Phanxicô được đưa vào Đền thờ Thánh Phêrô ngày 23 tháng 4 năm 2025. (Ảnh: Domenico Cippitelli / NurPhoto qua AFP)

Sau một ngày bận rộn, Đền thờ Thánh Phêrô vẫn mở cửa suốt đêm từ ngày thứ tư đến ngày thứ năm 23 và 24 tháng 4 để hàng ngàn, hàng ngàn giáo dân kịp thì giờ đi viếng ngài.

Ông Jacopo Ruini tắt máy chiếc xe tải ở con đường gần Đền thờ Thánh Phêrô. Lúc đó là 3h15 sáng thứ năm 24 tháng 4, ông đã lái xe suốt đêm không ngừng nghỉ từ Pouilles về Rôma. Gần đến Rôma, ông còn vòng thêm 200 cây số, ông 54 tuổi, dáng người to lớn, mặc chiếc áo rộng in hình chim đại bàng, ông cho biết: “Tôi cảm nhận có tiếng gọi phải lên đường.”

Giữa đêm vắng, ông lặng lẽ bước qua cánh cửa mạ vàng của Đền thờ. Dưới chân ông là những phiến đá cẩm thạch nhạt màu nhưng sáng bóng. Bên trong ánh sáng dịu hơn ngoài Quảng trường, và gần như im lặng tuyệt đối, chỉ có tiếng máy phát điện vọng lại từ xa. Mới hơn ba giờ rưỡi, Đền thờ công giáo lớn nhất thế giới gần như trống vắng. Chỉ có khoảng 50 người ở đây. Từ 11 giờ sáng hôm trước đến 8 giờ 30 sáng nay, đã có 48.600 người đến viếng.

Tương phản

Trên lối đi được dựng vách gỗ hai bên, ông Jacopo chậm rãi đi vào gian giữa nhà thờ, giữa các hàng cột và các trụ điêu khắc. Là người Ý nhưng ông chưa bao giờ vào đây. Trên trần cao là mái vòm của danh họa Michelangelo, như lơ lửng trong bóng tối. Chung quanh là các hình ảnh mạ vàng, đá porphyr, đá onyx, đá cẩm thạch xanh… Và những bức tượng thánh bất động cao vài mét.

Tiếng bước chân của ông Jacopo không còn vang vọng. Ông đã đến khu vực cung thánh, trước ngai Baldacchino đồ sộ của Bernini, được bốn cột xoắn nâng đỡ. Anh làm dấu thánh giá. Từ khi bước vào, ánh mắt anh không rời khỏi chiếc quan tài của Đức Phanxicô. Quan tài được đưa vào đây sáng thứ tư 23 tháng 4, đặt trên một mặt nghiêng bằng gỗ nhạt, hơi nhô lên, không che, không trang trí. Không có hoa. Không có rèm. Không có lễ vật. Một tương phản rõ rệt giữa kiến trúc hùng vĩ của đền thờ, nơi ngài đã giảng nhiều lần và sự giản dị tuyệt đối khi thi hài ngài quàn ở đây, không dàn dựng.

Một vệ binh canh gác mặc đồng phục xanh đậm yêu cầu ông Jacopo không dừng lại. Những người đi sau cũng cần được ngắm nhìn từ cùng một góc độ. Nhưng sau đó có một nhân viên Vatican ra dấu cho ông, chỉ vào một khu nhỏ. Vài chiếc ghế nâu được đặt gần thi hài và hai bục quỳ. Ban ngày khu vực này dành riêng cho các vị giám chức. Việc cho giáo dân vào ban đêm hoàn toàn không chính thức. Người hiến binh mặc vest xanh, mang huy hiệu Tòa Thánh hướng dẫn lối vào theo kiểu “rất Ý” gần như dựa vào trực giác. Nhưng ông Jacopo không dám. Chúng tôi thay anh bước vào.

Một phần của niềm tin

Dây đỏ mở ra. Chúng tôi vào cùng với một phụ nữ mặc áo phao xanh, một du khách Hà Lan và sáu nữ tu châu Á. Mọi người ngồi xuống, nhưng nhân viên ra hiệu đứng dậy. Sợ mình phạm lỗi, du khách Hà Lan do dự muốn rút lui. Một nữ tu giữ anh lại để giải thích cho anh. Nhân viên đó chỉ muốn chúng tôi tiếp tục đi, đi qua người cận vệ Thụy Sĩ đang đứng canh giấc cho Giáo hoàng. Càng đến gần quan tài, chúng tôi xếp hàng dọc theo tấm thảm dưới quan tài, chúng tôi chỉ cách ngài ba mét.

Gương mặt Đức Phanxicô bình thản. Làn da tái nhưng không có vẻ cứng đờ. Mí mắt nhắm lại, môi khép, hơi rút vào. Các thủ tục mai táng được làm một cách nhẹ nhàng. Không làm gì để xóa đi sự thật của cái chết hay tạo hình ảnh gượng ép của một vị thánh.

Tại nơi được dành riêng này, một cộng đoàn nhỏ hình thành. Khi ra ngoài, một phụ nữ mặc áo xanh chia sẻ: “Được ở gần như vậy, tôi có cảm giác mình là người thân của ngài.” Tất cả đều im lặng cầu nguyện. Có người chắp tay, có người nhắm mắt. Một giọt lệ chảy. Năm 1909 nhà nhân học Marcel Mauss đã viết: “Lời cầu nguyện không chỉ là cảm xúc tuôn trào của tâm hồn, là tiếng kêu của cảm xúc nhưng còn là một mảnh của đức tin.” Mảnh đức tin này của sáng thứ năm là kết quả một nghi thức mới của một nhân viên Vatican khởi xướng trong lòng đêm. Giản dị và không theo nghi thức. Đúng như những gì Đức Phanxicô yêu thích.

Têrêxa Trần Tuyết Hiền dịch