Thánh Bonaventura, Giám mục, Tiến sĩ Hội Thánh
(1221-1274)
Sinh năm 1221 tại Bagnorea, gần Viterbo, Thánh Bonaventura là con ông Giovanni di Fidanza và bà Ritella. Ngài được đặt tên là Giovanni, lúc lên bốn, ngài lâm trọng bệnh vô phương cứu chữa. Người mẹ vội ẵm ngài tới gặp Thánh Phanxicô khó khăn. Thánh nhân thương cha mẹ dâng lời cầu nguyện và Giovanni hết bệnh. Sung sướng, người mẹ kêu lên: “Obuona Ventura” (Ôi biến cố phúc hậu). Từ đó, Giovanni mang tên Bônaventura. Ngài theo học tại dòng anh em hèn mọn.
Tới tuổi 15, Bonaventura theo học tại Paris, trung tâm ánh sáng thời đó. Ngài sống thanh trong đến nỗi Alexandre de Hales nhận xét: Anh giống như Ađam chưa hề phạm tội.
Ngài kết thân với sinh viên tài ba khác là Thomas Aquinô. Ngỡ ngàng về sự hiểu biết của bạn mình. Thomas hỏi Bonaventura xem ngài đã học sách nào? Bonaventura chỉ cây thánh giá trả lời: Đây là nguồn mọi hiểu biết của tôi. Tôi học Chúa Giêsu chịu đóng đinh.
Năm 1257, ngài được chọn làm bề trên cả dòng Phanxicô. Tình thế ngài phải đối diện rất là phức tạp. Trong dòng đang có sự phân rẽ giữa những người nhiệt tâm muốn tuân giữ nghiêm nhặt luật dòng và những người muốn chước giảm. Nhờ sự thánh thiện và tài khéo léo, Bonaventura đã giải quyết các vấn đề cách ổn thoả, đến nỗi ngài đang được gọi là Đấng sáng lập thứ hai của dòng. Trong kỳ đại hội ở Narbonne 1250, ngài đã ban hành hiến pháp đầu tiên cho dòng. Sau đó, ngài liên tiếp thăm viếng không biết mệt các tỉnh dòng để quan sát việc thực hiện bản quy luật này.
Chính ngài tổ chức việc học hành cho các giáo sĩ trong dòng, làm cho công cuộc tông đồ được phổ biến rộng rãi đến cả những bậc thức giả lẫn giới bình dân. Chính Bonaventura là một nhà dòng giảng thuyết có biệt tài. Ngài đã giảng thuyết từ các tu viện, tới các thành phố ở Âu Châu, trước mặt vua Luy IX Giáo Hoàng. Luôn luôn ngài thu phục được cảm tình của thính giả.
Một thầy dòng khiêm tốn tên là Gilles hỏi ngài: Các cha thông thái, được Chúa ban cho nhiều tài năng. Còn chúng con, chúng con có thể làm gì được?
Bonaventura trả lời: Nếu Chúa ban cho một người tài năng khác là ơn yêu mến Ngài thế là đủ rồi, và là kho tàng quý báu nhất.
Thầy dòng hỏi tiếp: Một người không biết đọc biết viết có thể yêu mến Thiên Chúa như một nhà thông thái biết mọi sự không?
Thánh nhân trả lời: Chắc chắn rồi, một bà già có thể yêu Chúa hơn cả một nhà tiến sĩ thần học.
Thầy dòng vui vẻ la lớn: Một bà già có thể yêu Chúa hơn cả Cha Bonaventura của chúng ta nữa.
Ngài còn tiếp: Biết một chút về Chúa còn hơn là biết mọi sự trong trời đất.
Ngoài những hoạt động bên ngoài ấy. Bonaventura còn lo viết sách để huấn luyện các tu sĩ và những sách về triết học, thần học và Thánh Kinh. Chúng ta có thể kể đến cuốn “Chú giải Luật Dòng Phanxicô”, “Hạnh tích Thánh Phanxicô”, nhất là cuốn “Hành trình của Linh hồn hướng về Thiên Chúa”.
Trong nỗ lực xây dựng Hội Thánh, Bonaventura luôn tỏ ra khiêm tốn. Người ta kể rằng: Đức Giáo hoàng Grêgoriô X truyền cho Thánh Thomas và Thánh Bonaventura soạn thảo bộ kinh lễ Thánh Thể. Khi hai vị vào yết kiến đức giáo hoàng trình bày công việc, Thánh Bonaventura xé nát bản văn của mình.
Cùng với lời khiêm tốn ấy, Bonaventura đã từ chối chức Tổng Giám mục thành York mà Đức Giáo hoàng Clêment IV đề nghị, lòng khiêm tốn ấy không ngăn cản sự cương quyết và can đảm của ngài chống lại thuyết sai lầm của thuyết Aristote và Avéoes… Nhưng Đức Giáo hoàng Grêgoriô X đã quyết định đặt ngài làm hồng y cai quản Giáo phận Albanô và truyền ngài về Rôma ngay.
Khi hai sứ thần mang mũ hồng y đến, ngài còn đang rửa chén. Ngày 28-5-1273, ngài nhận chức và là cánh tay đắc lực của đức giáo hoàng. Phần đóng góp của ngài vào sự hợp nhất Giáo hội Hy Lạp và Rôma tại Công đồng Lyon thật lớn lao.
Nhưng khi Công đồng Lyon còn đang nhóm họp thì Bonaventura từ trần ngày 14.7.1274. Đức Sixtô IV phong ngài lên bậc hiển thánh năm 1482 và Đức Sixtô V đã đặt ngài làm Tiến sĩ Hội Thánh năm 1858. Người ta gọi ngài là “Tiến sĩ sốt mến”.
Trích trong Theo Vết Chân Người (Chân dung các thánh nhân)
Mời nghe các bài đọc trong thánh lễ hôm nay:
(Martha đọc)
Ca nhập lễ Ed 34,11.23-24
Chúa phán: “Ta sẽ kiểm điểm đoàn chiên của Ta và đặt một mục tử chăn dắt chúng. Còn Ta, Ta sẽ là Thiên Chúa của chúng.”
Lời nguyện nhập lễ
Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, chúng con đang họp nhau mừng ngày thánh giám mục Bô-na-ven-tu-ra về trời. Xin cho chúng con vừa được đức khôn ngoan phi thường của thánh nhân soi sáng, vừa được lòng bác ái nồng nhiệt của người khích lệ. Chúng con cầu xin…
Nghe hoặc Download Bài đọc MP3 Tại đây
Bài đọc: St 49,29-32; 50,15-26
Thế nào Thiên Chúa cũng sẽ viếng thăm anh em và đưa anh em từ đất này lên.
Lời Chúa trong sách Sáng Thế.
Ngày ấy, ông Gia-cóp truyền cho các con trai rằng: “Cha sắp được về sum họp với gia tiên. Hãy chôn cất cha bên cạnh cha ông của cha, trong cái hang ở cánh đồng của ông Ép-rôn, người Khết, trong cái hang ở cánh đồng Mác-pê-la, đối diện với Mam-rê, tại đất Ca-na-an, cánh đồng ông Áp-ra-ham đã tậu của ông Ép-rôn, người Khết, làm miếng đất riêng dành cho phần mộ. Ở đó đã chôn ông Áp-ra-ham và vợ ông là bà Xa-ra; ở đó đã chôn ông I-xa-ác và vợ ông là bà Rê-bê-ca; ở đó cha đã chôn bà Lê-a. Cánh đồng và cái hang ở đó đã tậu của con cái ông Khết.” Sau khi ông Gia-cóp qua đời, các anh ông Giu-se thấy cha mình đã chết thì bảo nhau: “Không khéo Giu-se còn hận chúng ta và trả lại cho chúng ta tất cả điều ác chúng ta đã gây ra cho nó!” Họ sai người đến nói với ông: “Cha của chú trước khi chết đã truyền rằng: Các con hãy nói thế này với Giu-se:”Thôi! Xin con tha tội tha lỗi cho các anh con, vì họ đã gây ra điều ác cho con.” Bây giờ xin chú tha tội cho các kẻ làm tôi Thiên Chúa của cha chú!” Ông Giu-se khóc, khi họ nói với ông như thế. Các anh ông đích thân đến cúi rạp xuống trước mặt ông và nói: “Này chúng tôi là nô lệ của chú.” Ông Giu-se nói với họ: “Đừng sợ! Tôi đâu có thay quyền Thiên Chúa! Các anh đã định làm điều ác cho tôi, nhưng Thiên Chúa lại định cho nó thành điều tốt, để thực hiện điều xảy ra hôm nay, là cứu sống một dân đông đảo. Bây giờ các anh đừng sợ, tôi sẽ cấp dưỡng cho các anh và con cái các anh.” Ông an ủi và chuyện trò thân mật với họ. Ông Giu-se, ông và gia đình cha ông ở bên Ai-cập. Ông Giu-se sống được một trăm mười tuổi. Ông được thấy con cháu của Ép-ra-im đến ba đời. Cả các con của Ma-khia -ông này là con của Mơ-na-se-, cũng sinh ra trên đầu gối ông Giu-se. Ông Giu-se nói với các anh em: “Tôi sắp chết, nhưng thế nào Thiên Chúa cũng sẽ viếng thăm anh em và đưa anh em từ đất này lên đất mà Người đã thề hứa với ông Áp-ra-ham, ông I-xa-ác và ông Gia-cóp.” Ông Giu-se bắt con cái Ít-ra-en thề, ông nói: “Thế nào Thiên Chúa cũng sẽ viếng thăm anh em, bấy giờ anh em sẽ đưa hài cốt tôi lên khỏi đây.” Ông Giu-se qua đời, thọ một trăm mười tuổi. Người ta ướp xác ông và đặt ông vào một quan tài ở Ai-cập. Đó là lời Chúa.
Đáp ca: Tv 104, 1-2.3-4.6-7
Đ. Hỡi những ai nghèo hèn, hãy tìm kiếm Thiên Chúa, là tâm hồn phấn khởi vui tươi.
1. Hãy tạ ơn Chúa, cầu khẩn danh Người, vĩ nghiệp của Người, loan báo giữa muôn dân. Hát lên đi, đàn ca mừng Chúa, và suy gẫm mọi kỳ công của Người.
2. Hãy tự hào vì danh thánh Chúa, tâm hồn những ai tìm kiếm Chúa, nào hoan hỷ. Hãy tìm Chúa và sức mạnh của Người, chẳng khi ngừng tìm kiếm Thánh Nhan.
3. Hỡi anh em, dòng dõi Áp-ra-ham tôi tớ Chúa, con cháu Gia-cóp được Người tuyển chọn! Chính Đức Chúa là Thiên Chúa chúng ta, những điều Người quyết định là luật chung cho cả địa cầu.
Tung hô Tin Mừng 1 Pr 4, 14
Allêluia. Allêluia. Nếu anh em bị sỉ nhục vì danh Đức Ki tô, anh em thật có phúc, bởi lẽ Thần Khí của Thiên Chúa ngự trên anh em. Allêluia.
Nghe hoặc Download Bài Tin Mừng MP3 Tại đây
Tin Mừng Mt 10,24-33
Anh em là những người đã theo Thầy, thì sẽ được gấp bội.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo thánh Mátthêu.
Khi ấy, Đức Giê su nói với các Tông Đồ rằng: “Trò không hơn thầy, tớ không hơn chủ. Trò được như thầy, tớ được như chủ, đã là đủ rồi. Chủ nhà mà người ta còn gọi là Bê-en-dê-bun, huống chi là người nhà. Vậy anh em đừng sợ người ta. Thật ra, không có gì che giấu mà sẽ không được tỏ lộ, không có gì bí mật, mà người ta sẽ không biết. Điều Thầy nói với anh em lúc đêm hôm, thì hãy nói ra giữa ban ngày; và điều anh em nghe rỉ tai, thì hãy lên mái nhà rao giảng. Anh em đừng sợ những kẻ giết thân xác mà không giết được linh hồn. Đúng hơn, anh em hãy sợ Đấng có thể tiêu diệt cả hồn lẫn xác trong hoả ngục. Hai con chim sẻ chỉ bán được một hào phải không? Thế mà, không một con nào rơi xuống đất ngoài ý của Cha anh em. Thì đối với anh em cũng vậy, ngay đến tóc trên đầu anh em, Người cũng đếm cả rồi. Vậy anh em đừng sợ, anh em còn quý giá hơn muôn vàn chim sẻ. Phàm ai tuyên bố nhận Thầy trước mặt thiên hạ, thì Thầy cũng sẽ tuyên bố nhận người ấy trước mặt Cha Thầy, Đấng ngự trên trời.33 Còn ai chối Thầy trước mặt thiên hạ, thì Thầy cũng sẽ chối người ấy trước mặt Cha Thầy, Đấng ngự trên trời”. Đó là lời Chúa.
Lời nguyện tiến lễ
Lạy Chúa rất từ bi, xin nhìn đến của lễ chúng con dâng trên bàn thờ Chúa trong ngày lễ kính thánh giám mục Bô-na-ven-tu-ra. Ước chi của lễ này giúp chúng con được ơn tha tội và biết làm rạng rỡ Thánh Danh. Chúng con cầu xin…
Ca hiệp lễ x Mt 19,27-29
Chúa nói: “Thầy bảo thật anh em: Anh em là những người đã bỏ mọi sự theo Thầy, anh em sẽ được gấp bội và được hưởng sự sống đời đời làm gia nghiệp.”
Lời nguyện hiệp lễ
Lạy Chúa, Chúa vừa ban cho chúng con của ăn đem lại sự sống muôn đời. Xin cho niềm tin của chúng con nhờ đó mà được thêm vững bền, để noi gương thánh giám mục Bô-na-ven-tu-ra chúng con tuyên xưng chân lý người đã tin và thực hành giáo huấn người đã giảng. Chúng con cầu xin…